မျက်စိကျန်းမာရေး အပိုင်း(၂)

(ကျန်းမာရေး)ဇန်နဝါရီ  ၁၆

      PAN ပရိတ်သတ်များအတွက် ကျန်းမာရေး ဗဟု သုတရစေဖို့ ဒီနေ့ ကျန်းမာရေးကဏ္ဍကနေ မျက်စိကျန်းမာရေးအကြောင်း အပိုင်း(၂) ကို ဖော်ပြသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

      မျက်လုံးစစ်ဆေးခြင်းသည် အစောပိုင်းအဆင့်တွင် မျက်စိပုံမှန်မဟုတ်ခြင်းများကို ရှာဖွေရန် ကူညီပေးရုံသာမကဘဲ ရောဂါလက္ခဏာတွေ မပြသေးချိန်မှာ မျက်စိရောဂါတွေကိုလည်း ရှာဖွေတွေ့ရှိနိုင်ပါသေးတယ်။ အထူးသဖြင့် သက်ကြီးရွယ်အိုများတွင် ယိုယွင်းပျက်စီးမှုများ ကြုံတွေ့ရမည်ဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာများ မပြင်းထန်မီတွင် မျက်စိစစ်ဆေးမှုသည် အချိန်မီကုသရန် ကူညီပေးပြီး နောက်ဆုံးတွင် မျက်စိပျောက်နိုင်ပါတယ်။ အဖြစ်များတဲ့ မျက်စိရောဂါ ၈ မျိုးကို ဖော်ပြပေးသွားပါမယ်။

ရေတိမ်

       Glaucoma သည် မျက်စိအာရုံကြောများ ယိုယွင်းလာခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပြီး အများအားဖြင့် အတွင်းခံတွင်းဖိအား မြင့်မားခြင်းကြောင့် အမြင်အာရုံဆုံးရှုံးသွားခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ သတိပြုနိုင်သော လက္ခဏာများမှာ စူးရှသောရေတိမ်၊ မျက်စိနာခြင်း၊ အမြင်မှုန်ဝါးခြင်းနှင့် မီးရောင်တဝိုက်ရှိ သက်တံများကို မြင်နိုင်ပါတယ်။ ခေါင်းကိုက် ခြင်း၊ ပျို့အန်ခြင်းနှင့် အော့အန်ခြင်းတို့လည်း ဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လည်းဆိုတော့ မျက်လုံးဖိအားသည် အလွန်မြင့်မားတာကြောင့် ဖြစ်တယ်။ ဒါပေမယ့် စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတာက ရေတိမ်အကြောင်းပါ။ ဆိုလိုသည်မှာ လူနာများစွာမှာ ရောဂါလက္ခဏာလုံးဝမပြပါ။ အာရုံ ကြောတွေကို ဖြည်းဖြည်းချင်း ဖျက်ဆီးနေတဲ့ အသံတိတ်အန္တရာယ်နဲ့တူတယ်။ သတိပေးလက္ခဏာများမရှိတဲ့ Acute Glaucoma ဟာ အာရှတိုက်မှာ ပိုအဖြစ်များပြီး ယခု အသက် ၃၀ မှ စတင်သည့် လူငယ်များတွင် အဖြစ်များလာပါတယ်။

 pterygium, pterygium

        Pterygium သည် မျက်မြှေးမှ မျက်ကြည်လွှာအထိ ပျံ့နှံ့သွားသော မျက်လုံးရှိ ကင်ဆာမဟုတ်သော ကြီးထွားမှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် မျက်လုံးအတွင်းပိုင်းကို မျဉ်းသားသော အကျိအမြှေးပါး(Mucosa)ရဲ့ ယိုယွင်းမှုတစ်ခုဖြစ်တယ်။ ၎င်းသည် ပုံမှန်မဟုတ်သောတစ်ရှူးများ၊ အနီရောင်အမြှေးပါးကို တြိဂံပုံသဏ္ဍာန်ဖြင့် မျက်လုံးအတွင်းသို့ ချဲ့ထွင်သည်။ ၎င်းသည် ကျောင်းသားနှင့် အလွန်နီးကပ်ပါက သို့မဟုတ် ဖုံးအုပ်ပါက တဖြည်းဖြည်း ပျံ့နှံ့သွားပါသည်။ အမြင်အာရုံမူမမှန်ဖြစ်မည်။Astigmatism တိုးလာသည် သို့မဟုတ် အလွန်မှုန်ဝါးနေသည်။ Pterygium ဟာ မျက်လုံးထောင့်မှာထက် မျက်လုံးထောင့်မှာ ပိုအဖြစ်များပါတယ်။ ဒီရောဂါက နေရောင်ခြည်နဲ့ ဆက်စပ်နေပါတယ်။ ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် ၎င်းသည် Mucosa ကို ဆိုးရွားစေသည်။ အပူပိုင်းဒေသတွေမှာ အဖြစ်များပြီး အပြင်မှာ အလုပ်လုပ်တဲ့သူတွေ၊ နေရောင်ခြည်၊ လေ၊ ဖုန်မှုန့်၊ မီးခိုး၊ သဲများနှင့် ကြုံတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ အသက် ၃၀ မှ ၃၅ နှစ်ကြားတွင် အဖြစ်များပါတယ်။ မျက်လုံးနီရဲခြင်း၊ ယားယံခြင်း နှင့် မအီမသာဖြစ်ခြင်းများ ခံစားရတတ်ပါတယ်။ ပြင်းထန်ပါက အမြင်အာရုံ မကြည်လင်ပါ။ Pinguecula သည် pterygium ကဲ့သို့ ယိုယွင်းပျက်စီးခြင်း ဖြစ်တယ်။ ၎င်းသည်ကင်ဆာမဟုတ်သော၊ မျက်မြှေးတွင် ကြီးထွားကြီးထွားမှု၊ မျက်လုံးရဲ့ အဖြူရောင်အစိတ်အပိုင်းကို ဖုံးအုပ်ထားတဲ့ ပါးလွှာသောတစ်ရှူးဖြစ်တယ်။  များသောအားဖြင့် အဖြူရောင် သို့မဟုတ် အဝါရောင်ရှိပြီး မျက်လုံးအတွင်း သို့မဟုတ် အပြင်ဘက်တွင် ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။ ၎င်းသည်မျက်ကွင်း ညိုခြင်းသို့ မပျံ့နှံ့သေးပါ။ ဒါကြောင့် ယားယံခြင်းရဲ့ လက္ခဏာတွေပဲ ရှိပါတယ်။

Vitreous degeneration

        Vitreous gel သည် မျက်လုံး၏နောက်ဘက်တွင်ရှိသော ကြည်လင်ပြီး ဂျယ်လီကဲ့သို့ ပျစ်သောဂျယ်လီဖြစ်ပြီး ၎င်းကိုဝန်းရံထားသည့် မြင်လွှာနှင့်ကပ်လျက်ဖြစ်သည်။ သွေးကြောများ ယိုယွင်းလာသောအခါ (Vitreous Degeneration) မျက်လုံးအတွင်းရှိ သွေးကြောများ ပြောင်းလဲလာပါတယ်။ အချို့က အရည်ဖြစ်လာပြီး အချို့ကတော့ ကော့ညွှတ်ကဲ့သို့ ချည်မျှင်များဖြစ်လာတယ်။ ဖန်ရည်များသည် မြင်လွှာမျက်နှာပြင်မှ ကျုံ့သွားကာ အခွံခွာသွားနိုင်တယ်။ အမှောင်ရိပ်များ၊ အစက်ငယ်များနှင့် မျဉ်းကြောင်းများအဖြစ် ပေါ်လာစေတယ်။ စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတာက ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းရင်းက များသောအားဖြင့် အသက်ကြီးလာတာနဲ့အမျှ ယိုယွင်းလာတတ်ပါတယ်။ အသက် ၅၀ နှစ်နှင့်အထက် လူများနှင့် အနီးမှုန်သူများတွင် အဖြစ်များသည်။ ဒါပေမယ့် အခုအချိန်မှာ ဒီရောဂါခံစားနေရသူတွေဟာ ငယ်ရွယ်နုပျိုလာပြီး မကုသဘဲထားရင် မျက်ကြည်လွှာပျက်စီးတာ၊ မျက်ကြည်လွှာကွာကျတာ၊ အမြဲတမ်းအမြင်အာရုံဆုံးရှုံးတာတွေအထိ ဖြစ်စေနိုင်လောက်အောင် ပြင်းထန်နိုင်ပါတယ်။ ထို့ကြောင့် စစ်ဆေးမှုခံယူသင့်ပြီး ရောဂါလက္ခဏာများရှိပါက ဆရာဝန်နှင့် ချက်ချင်းပြသသင့်သည်။

အသက်အရွယ်နှင့်ဆိုင်သော macular degeneration

       Age-Related Macular Degeneration (AMD)သည် မြင်လွှာ၏ အလယ်ဗဟိုရှိ macula ယိုယွင်းမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။များသောအားဖြင့် အသက်အရွယ်အလိုက် အသက် ၆၀ နှစ်နှင့်အထက် လူများတွင် အဖြစ်များပြီး ၎င်းသည် အမြင်အာရုံ ဆုံးရှုံးနိုင်လောက်အောင် ပြင်းထန်တယ်။ မြင်နိုင်သော ရောဂါလက္ခဏာများတွင် မရှင်းလင်းသောအမြင်၊ အမြင်လွဲမှားခြင်း၊ အမြင်မှုန်ဝါးခြင်းနှင့် ပုံ၏ အလယ် ဗဟိုတွင် အနက်ရောင်အစက်အပြောက်သို့မဟုတ် အရိပ်တို့ပါဝင်ပါတယ်။ Macular degeneration ဟာ မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်နှင့် အမြန်ကုသရမည့်ရောဂါဖြစ်ပြီး အမြင်အာရုံယိုယွင်းခြင်းနှင့် ဘဝအရည်အသွေးကို အနှောင့်အယှက်မဖြစ်အောင် ထိန်းချုပ်ရန် ကူညီပေးသည့်ရောဂါဖြစ်သည်။ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတာက လောလောဆယ်မှာ macular degeneration အတွက် ကုသဆေးမရှိသေးပါ။ အကောင်းဆုံးကာကွယ်မှုကတော့ မျက်စိစစ်ဆေးခြင်းနှင့် ကုသမှုခံယူခြင်း၊ တောက်ပသော နေရောင်ခြည်ကို ရှောင်ကြဉ်ခြင်း၊ အာဟာရရှိသော အစားအစာများ စားသုံးခြင်း၊ လေ့ကျင့် ခန်း မှန်မှန်လုပ်ခြင်းတို့နဲ့ ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ ကိုယ်အလေးချိန်ထိန်းခြင်းနှင့် ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ခြင်းသည် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ ယိုယွင်းမှုကို နှေးကွေးစေပါတယ်။

ဆီးချိုမျက်မြင်လွှာရောဂါ

       ဆီးချိုမျက်မြင်လွှာရောဂါ Diabetic retinopathy သည် ဆီးချိုရောဂါကြောင့် ဖြစ်ပေါ်သော ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ဆီးချိုဝေဒနာရှင်တွေမှာ တွေ့ရပါတယ်။ သွေးတွင်းသကြားဓာတ် မြင့်မားခြင်းကြောင့် ဖြစ်ရသညပါတယ်။ သွေး ကြောများနှင့် အာရုံကြောစနစ်ကို ယိုယွင်းစေတယ်။ မျက်စိအတွင်း မြင်လွှာအလွှာများ ယိုယွင်းလာစေတယ်။ မကုသဘဲထားပါက အမြင်မှုန်ဝါးပြီး မျက်စိကွယ်သွားနိုင်ပါတယ်။ ဒီရောဂါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတာက အချို့သော ဆီးချိုဝေဒနာရှင်များသည် ၎င်းတို့ရဲ့မျက်လုံးကို တစ်ခါမှ မစစ်ဆေးဖူးသောကြောင့် မျက်လုံးတစ်ဖက်စီမှာ ၎င်းတို့ရဲ့ အမြင်အာရုံမှာ မည်သို့ရှိမည်ကို မသိကြသေးပါ။ ဒါပေမယ့် ပိုဆိုးတဲ့ တစ်ဖက်လည်း ရှိနိုင်တယ်။ တချို့လူတွေက သူတို့ရဲ့ အမြင်အာရုံဟာ ပုံမှန်ဖြစ်နေတုန်းပဲလို့ ခံစားလာရတဲ့အတွက် မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်ဆီ မရောက်ဖြစ်ပါဘူး။ တစ်ခါတစ်ရံ ကုသမှုသည် နှေးကွေးလွန်းပြီး နောက်ဆုံးတွင် မျက်စိကွယ်သွားစေတယ်။ (ယေဘုယျအားဖြင့် ဆီးချိုဝေဒနာရှင်များကို တစ်နှစ်လျှင် အနည်းဆုံးတစ်ကြိမ် စစ်ဆေးရပါမယ်။ သို့မဟုတ် မကြာခဏဆီးချိုရောဂါမျက်ကြည်လွှာရောဂါ စတင်ဖြစ်ပွားပါက) ဆေးစစ်ပြီး ဆရာဝန်၏ အကြံပေးချက်ကို လိုက်နာပါ။ ဆီးချိုရောဂါကို ကောင်းမွန်စွာထိန်းချုပ်နိုင်မှု အပါအဝင် မျက်လုံးနှင့် အခြားအင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းများတွင် ဖြစ်ပွားနိုင်တဲ့ ပျက်စီးမှုနှင့် ပြင်းထန်မှုကို လျှော့ချရန် ကူညီပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မျက်လုံးခြောက်ခြင်း

       မျက်လုံးခြောက်ခြင်း (Dry Eyes)ကတော့ သက် ကြီးရွယ်အိုများနှင့် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသူ များတွင် အဖြစ်များတဲ့ မျက်စိရောဂါဖြစ်ပါတယ်။ လက္ခဏာများတွင် မျက်လုံးတွင် ပြင်ပအရာဝတ္ထုတစ်ခု ရှိနေသကဲ့သို့ မျက်လုံးမအီမသာဖြစ်ခြင်း၊ ယားယံခြင်း ပါဝင်ပါတယ်။ မျက်လုံးညောင်းခြင်း သို့မဟုတ် မျက်ရည်များ အလွန် အကျွံထွက်ခြင်းတို့ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။မျက်ခွံပေါ်ရှိ ဆီကြည်ဂလင်းများ ပုံမှန်မဟုတ်သော လုပ်ဆောင်မှု (Meibomian Gland Dysfunction) ၊ မျက်ကပ်မှန်တပ်ထားသော အကြောင်းရင်းများစွာကြောင့် ဖြစ်ရတာပါ။ ကွန်ပျူ တာ သို့မဟုတ် ဖုန်းစခရင်များကို ကြာရှည်အသုံးပြုခြင်း သို့မဟုတ် ဟော်မုန်းပြောင်းလဲမှုများ သို့မဟုတ် ရောဂါနှင့် အချို့သောဆေးဝါးများကို သောက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ မကုသဘဲထားပါက အမြင်အာရုံဝေဝါးလာနိုင်ပါတယ်။ မျက်မြှေးရောင်ခြင်း သို့မဟုတ် မျက်ကြည်လွှာ ရောင်ခြင်းကို မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်၏ စေ့စေ့စပ်စပ်စစ်ဆေးခြင်းဖြင့် ရောဂါရှာဖွေနိုင်ပါတယ်။ မျက်ရည်များရဲ့ ပမာဏနဲ့အရည် အသွေးကိုလည်း တိုင်းတာနိုင်တယ်။ မျက်လုံးခြောက်ခြင်းအတွက် ကုသမှုသည် အကြောင်းရင်းပေါ်မူတည်ပါတယ်။ မကြာခဏမျက်ရည်အတုကိုလည်း အသုံး ပြုရပါမယ်။

အရောင်မျက်စိကွယ်ခြင်း

        အရောင်ကန်းခြင်း(Color Blindness)က အရောင်ခွဲခြားခြင်းတွင် ချို့ယွင်းချက် တစ်ခု ဖြစ်တယ်။ ဥပမာအားဖြင့် အနီ နှင့် အစိမ်း သည် မီးခိုးရောင် အဖြစ် မြင်နိုင်ပါတယ်။ အရောင်မှန်အောင် မပြောနိုင်ပါ။ သို့မဟုတ် အရောင်ကန်းခြင်းသည် အဖြူအမည်းသာ မြင်နိုင်ပါတယ်။ ဒီရောဂါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတာက အမျိုးသားများက အမျိုးသမီးများထက် အရောင်အကန်းဖြစ်နိုင်ချေပိုများပြီး မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်ဖြင့် စစ်ဆေးပြီးနောက် ၎င်းတို့သည် အရောင်ကန်းခြင်းရှိမရှိ သိနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အရေးကြီးတာက အရောင်ကန်းခြင်းရဲ့အကြောင်းရင်းအတိအကျကို မသိနိုင်ပါဘူး။ မျိုးရိုးဗီဇကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ Color blind သည် ဘဝတွင် ကန့်သတ် ချက်များ ဖြစ်စေတယ်။ ဒါ့ကြောင့် စေ့စေ့စပ်စပ် စစ်ဆေးပြီး မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်၏ ညွှန်ကြား ချက်ကို လိုက်နာသင့်ပါတယ်။

       အသက်အရွယ်အားလုံးရှိလူများတွင် မျက်စိပြဿနာများဖြစ်သော မျက်စိစွေခြင်း သို့မဟုတ် မျက်လုံးခြောက်ခြင်း သို့မဟုတ် ပုံမှန်မဟုတ်သောအမြင်အာရုံကဲ့သို့သော မျက်စိပြဿနာများ ရှိနိုင်ပါသည်။ အနီးမှုန်ခြင်း ၊ အဝေးမှုန်ခြင်း ၊ အမြင်အာရုံစူးစိုက်ခြင်း (သို့ ) အသက် ၄၀ နှစ်အထက် အုပ်စုတွင် အနီးမှုန်ခြင်းရှိနိုင်ပါတယ်။ ယနေ့ခေတ်အခြေအနေအရ မျက်စိရောဂါများကို ကုသနည်းများ ပိုမိုခေတ်မီလာပါသည်။ ဆေးအမျိုးအစား အမျိုးမျိုးနှင့် မသက် ဆိုင်ပါ။ လေဆာအမျိုးအစားများစွာ သို့မဟုတ် အမျိုးမျိုးသော ရောဂါများကို ကုသရန် မျက်စိခွဲစိတ်မှု အမျိုးအစားများ ဓါးမပါသော LASIK သို့မဟုတ် ReLEx SMILE၊ အသေးစား-ခွဲစိတ်ဓါးမရှိ LASIK စသည်ဖြင့် ဘဝအရည်အသွေးကို တိုးမြင့်စေသည့် အလင်းယိုင်မှုအမှားများကို ဖြေရှင်းရန် နည်းလမ်းများစွာ အပါအဝင်၊ ကျွမ်းကျင်ပြီး အတွေ့အကြုံရှိသော မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်းဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့၏ အရေးကြီးသော မျက်လုံးတစ်စုံကို ကောင်းမွန်စွာ ဂရုစိုက်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ 
(Crd: Bangkok Hospital)

#PANQ